Cookies

UBUNTU

266px-archbishop-tutu-medium“Ubuntu says when I have a small piece of bread, it is for my benefit that I share it with you. Because after all none of us came into the world on our own”
Ik lees in het Book of Joy over de ontmoeting tussen de Dalai Lama en bisschop Tutu.
Tot begin 2009 stond er in de Nederlandse wet een bepaling die belangen en rechten van twee mensen onafscheidelijk maakte: “Het kind en de niet met het gezag belaste ouder hebben recht op omgang met elkaar” (BW1 377a, eerder 161)
Toen ik door had dat deze passage op 1 maart 2009 veranderd was in: “Het kind heeft het recht op omgang met zijn ouders en met degene die in een nauwe persoonlijke betrekking tot hem staat. De niet met het gezag belaste ouder heeft het recht op en de verplichting tot omgang met zijn kind.” moest ik wel een traan laten.
De laatste tekst past beter in ons westerse denken over belangen en recht, maar doet juist geen recht aan de kern van Ubuntu.
Ik ben er dan ook bang voor dat het juridisch vernietigen  van Ubuntu een van de meest pertinente bedreigingen is van de kern van menselijkheid. En dat daarmee van veel goede dingen die wij van onze Afrikaanse medemens nog terug kunnen leren, maar dreigen te worden weggedrukt.  Ik denk dat de invasie van westers recht een laatste vorm  van kolonisatie is.
Veel interessants in dit boek over Tutu en de Dalai Lama ( hoofdletterschrijfwijze contra ‘Onze taal’), maar, ja ook weer een paar vaderuitsluitende uitlatingen over het pertinente belang van moederliefde. Maar gelukkig daarna ook:

“My wife Leah and I are patrons of a children’s hospital in Cape Town, and one day we were visiting there, and this massive guy was carrying around the minutest baby tied to his chest so the baby could feel the heartbeat, and they said, those babies have been shown to do much better”

Het gebruik van het woord moederliefde zit er diep in, maar gelukkig zien we een andere praktijk bloeien die van vaderliefde. En niet pas na de ’tender years’

 

 

Tutu, Ubuntu en vaderschap

Rob van Altena speelt het lied “Vader” waarvan de tekst door zijn broer Ernst werd geschreven. De video volgt over een paar weken.

Vandaag was bisschop Tutu in Deventer. Helaas was de Lebuinuskerk al overvol en moest ik toch nog thuis op de tv kijken en luisteren.
Bekende mededeventenaren probeerden de essentie van Tutu’s wijsheid over te brengen. Daar was pastor Peter Dullaert waarmee ik ooit de discussie over het salomonsoordeel probeerde te voeren zonder duidelijk te kunnen maken wat ik daar nou zo belangrijk aan vond.

Manja Pach, voormalig rechter, en lid van de liberaal-joodse gemeente spreekt over het belang van rechters in de samenleving. Au, waarom doen mensen waarvoor ik een diep respect voel soms zulke platte uitspraken. Ooit voegde me ze toe dat ze dacht dat zoiets als vaderschapsdiscriminatie niet kon bestaan. Wat moet je zeggen tegen iemand die zelf zoveel over haar persoonlijke vaderschap heeft verteld. Ik had toen heel brutaal kunnen antwoorden dat ze misschien eerst eens mijn teksten zou kunnen lezen voor daar een oordeel over te vertellen, maar ik hield mijn mond maar. Is dat naar mensen met zo’n achtergrond inderdaad een getuigenis van respect of juist niet. Ik weet het af en toe niet meer.

Een andere spreekster haalde een van de basisfilosofieen van Tutu uit de kast. “To be human is to be in relationschip”. Uit mijn hart gegrepen. Deze zienswijze blijkt een basis te hebben in traditionele Afrikaanse filosofie: Ubuntu. Volgens mij is dat waarom ooit Afrika weer de toekomst zal zijn als drager van fundamentele waarden die we in het westen zijn vergeten. Het sluit aan bij mijn visie op mensenrechten. Ik pleit er al jaren voor mensenrechten in een aantal gevallen veel meer te definiëren als relatierechten. Met name waar het gaat om ouders en kinderen. Wat ik de afgelopen weken weer oppikte is deze vorm van humaniteit in de vaderbeweging. Met veteraan Rob van Altena deed ik een eerste poging het lied dat zijn broer ooit schreef voor beider vader te zingen. Maar op andere plekken mis ik die verbondenheid ook weer. Ik ben niet in staat samen te werken met mensen die mij beledigen en schofferen. Misschien moet ik me er minder van aan trekken, dat kan míjn manco zijn. Maar veel (potentiële) activisten binnen de beweging zijn gevlucht voor dwingerig dominant gedrag van leiders. Ik ga de namen even niet noemen. Voor een van hen schreef ik anderhalf jaar geleden de volgende overpeinzing die ik hem nooit opstuurde om niet het risico te lopen verkeerd begrepen te worden. Hier toch een klein stukje:

Wat ik het meest zal missen is het gevoel van “wij vaders”. Mijn zoon, D en jij in de trein op weg naar een vaderdemonstratie in Brussel.. Kijk Joshua dat zijn wij de vaders. Wij zijn er voor jou, en voor al die andere kinderen. Je vader is er deel van. Deel van al dat samen. Deel van ouderschap. Ik zal het eerlijk bekennen, ondanks dat ik met veel overtuiging ervoor heb gekozen niets meer met je te maken te willen hebben, er zijn dingen die ik daarmee uit het diepst van mijn hart mis.

De persoonlijke relatie kan niet gemist worden in de strijd voor iets rechtvaardigs. Zonder relatie geen humanitair ideaal. Maar dat wil niet zeggen alles van iedereen accepteren natuurlijk. Dat zou een misvatting zijn. Tutu weigert ook om Blair nog een keer te ontmoeten omdat hij gewoon grof gelogen heeft tegenover de mensheid. Zo is dat. Ubuntu!