Cookies

gelijkwaardig ouderschap is de toekomst

kapitein3
een kapitein en twee drenkelingen

In Zembla zag ik een paar dagen geleden de roep om één kapitein op het schip van scheiding. Een ouder het gezag en de ander een omgangsregeling.  Daarbij wilde men (oa rechter Lous van Son) weer terug naar de jaren 80 en negentig alsof het toen allemaal zo goed ging met scheiding. Alsof als één ouder het gezag heeft de omgangsregeling van de andere ouder níet meer wordt afgenomen. Totaal gebrek aan historisch inzicht, gebrek aan fatsoenlijke wetenschap. Vooral dat laatste denk ik. Geheel ten onrechte wordt er door wetenschappers als Spruijt beweerd dat gelijkwaardig ouderschap de grote boosdoener zou zijn. Gelijkwaardig ouderschap is in zijn vooronderstelling de toestand zoals die na 1998 in Nederland zou zijn  ingetreden door de wetswijziging (23714, ik ken het nummer nog uit mijn hoofd). Dit is echter geenszins het geval. Na 1998 werd er juist door de rechterlijke macht een verdeling in hoofd- en nevenverblijf ingevoerd die op dezelfde manier ging werken als de verdeling gezag en toeziende voogdij.  Overigens pleit het ook niet voor de historische kennis van de onderzoeksjournalisten van Zembla dat ze vertelden dat er voor 1998 helemáál geen gezamenlijk gezag was. Ik ben zelf het levende voorbeeld van iemand die dat al in 1987 aanging.  En daarna weer werd afgenomen ja…..en toen de omgangsregeling ook. Een bijna “logisch” vervolg,

Ik zie in Zembla en andere programma´s dat het betoog wordt ondersteund door verhalen van kinderen die in de lijn worden gezet met de geconstrueerde rode draad van het programma. Soms denk ik tot mijn schrik dat  zich hier iets afspeelt dat we ook vaak op micro-schaal zien.  In deze Zembla-uitzending leek het echt even of kinderen tegen vaders en de grote idealen van vaderschap werden ingezet.

Ik was met het programma in gesprek omdat ze aanvankelijk een fragment van mij uit een eerder programma wilden gebruiken. Ik heb ze toen nog gesuggereerd Ruud Luchtenveld te interviewen over de manier waarop zijn wetsontwerp enkele jaren geleden door een rechterslobby in de Eerste Kamer werd neergesabeld. Wel geïnterviewd, niet uitgezonden. Kritiek op de Rechterlijke Macht wil in dit land niet meer door de beugel.

Als je kinderen werkelijk wat wilt laten vertellen moet je met ze in gesprek gaan lijkt me.  Ik deed dat zelf een dikke tien jaar geleden in het vara-programma Jongeren-lagerhuis. Zie hieronder een compilatie daarvan.

Een kapitein op een schip zou goed kunnen  zijn, als het dan maar de goede kapitein is, de wijste van de ouders die bewezen heeft in het conflict niet aan het kind te gaan trekken. Hoefnagels noemde dat paradoxale toewijzing. Ik plaatste dat eerder in de context van de interpretatie van het salomonsoordeel.  Overigens zou dit alleen moeten gebeuren als gelijkwaardig ouderschap niet werkt omdat het conflict wordt voortgezet.

Het is stuitend om te zien hoe de maatschappij en vooral rechters telkens zo dwars op het salomonsoordeel kunnen vonnissen. Denken ze dan echt dat conflicten de lucht uitgaan als je steeds de ergste herrieschopper gelijk geeft. Natuurlijk niet. Dat bevordert juist het conflict.

Het schip van ouderschap is gebaat bij een goede taakverdeling of wellicht af en toe elkaar afwisselende roergangers maar niet bij het overboord kieperen van ouders en kinderen.

 

over het salomonsoordeel
over gelijkwaardig ouderschap

10 antwoorden op “gelijkwaardig ouderschap is de toekomst”

  1. Op dit blog passeerde vandaag om ongeveer 15.40 uur de 100.000ste bezoeker. Dit is afgezien van de duizenden keren dat blogs per mail zijn gelezen door mijn volgers. Maar het kan natuurlijk nog veel meer. Sterker; het zou veel meer moeten kunnen zijn gezien de omvang van de problemen waar vaders en kinderen mee zitten.

  2. Net even de uitzending van Zembla gezien op uitzending gemist.
    JZ wijst naar de ouders, de rechter en de psycholoog eveneens, de ouders wijzen naar elkaar of naar de rechter en JZ. Allemaal hebben ze het over het belang van het kind. En de advocaat keek toe en zag dat het goed was, met een glimlach verkondigend: dit is de wereld waarin wij leven.

    De conclusie voor de van ervaringen gespeende kijker kan enkel zijn; wat doen die ouders hun kinderen toch aan…
    Daarmee valt deze documentaire in de categorie waar ook veel sociologische onderzoekjes onder vallen; reductie tot ver achter de komma waardoor je er weer een waardeloos `weetje` bij hebt, ontdaan van alles wat maar enigszins mist kan veroorzaken.
    Zembla, de term onderzoeksjournalist is hier een lachertje.

    Het initiatief van de klinisch-psycholoog is echter wel een mooi initiatief. Een rechter zou hieruit kunnen concluderen dat het raadzaam is de communicatie tuusen beide ouders in een vroeg stadium verplicht te stellen. Voor degene die dit weigert, meestal de moeder dus, zal dan een eenvoudige sanctie zoals de paradoxale toewijzing aan de andere ouder, uitkomst kunnen bieden.
    Het leven kan zo eenvoudig zijn.

  3. Joep hartelijk gefeliciteerd met je 100.000ste bezoeker. Alles begint klein, maar honderdduizend is toch wel heel groot….

  4. Begin jaren negentig las ik in een glossy tijdschrift dat Gaby van Driem genoemd werd als de beste familierecht advocaat van Nederland.
    Van Driem, feministisch advocate, adviseerde eens haar cliënt, een moeder, om maar aangifte van incest te doen tegen vader om daarmee voor elkaar te krijgen dat een verzoek om een omgangsregeling door de rechter niet gehonoreerd zou worden. Deze moeder vond dit wat te gortig, daarom kennen we dit verhaal. Hoeveel kinderen heeft zij op deze manier succesvol van hun vader weten te beroven?

    In diezelfde tijd sprak ik met de directeur en een unit hoofd van de Raad voor de kinderbescherming in Amsterdam. Ze wisten hiervan. ‘Erg he’, zei het unithoofd tegen me. De directeur knikte instemmend. Na mijn vertrek was het ‘business as usual’. De Raad bleef consistent rapporten schrijven waarin vaders en hun kinderen het nakijken hadden. Kinderen horen toch immers bij de moeder?

    Op de Universiteit van Amsterdam bestond het college familierecht uit twee middagen. Volgens de professor was een Dwaze Vader een vader die naakt door het raam op de eerste etage van een Politiebureau naar beneden was gesprongen. Zo op het eerste gezicht dwaas. Maar geen Dwaze Vader. Elke vader die na een echtscheiding vader wilde blijven werd in het publieke en deskundigen debat eerst tot Dwaze Vader gebombardeerd, waarna vervolgens het accent op Dwaas kwam te liggen.

    Mevrouw Quick Schuijt, kinderrechter in Utrecht liet als secretaris van de ‘werkgroep familierechters’ niet na elke keer weer te benadrukken dat een vonnis met een omgangsregeling voor vaders niets waard was omdat deze toch niet af te dwingen was.

    Professor Berger, massa communicatie psycholoog aan de UvA schatte in dat van alle rapporten in het familierecht door universitair geschoolde psychologen en pedagogen geschreven slechts 1-3% zou deugen. M.a.w. het hele familierecht berustte op een publiekelijke misleiding door middel van ondeugdelijke rapporten van haar klanten. Onderzoek op het gebied van het familierecht is nog steeds uiterst onpopulair.

    Paul Witteman suggereerde tijdens een uitzending over het Hofharretje dat je wellicht maar beter geen mannen in een crèche en peuterspeelzaal zou moeten aanstellen

    Waarom zit die vader toch zo in het verdomhoekje?

    Wat was er aan de hand in ons land waarin een advocaat ongestoord fraude kon plegen en dan nog verkozen werd tot beste familierecht advocaat van het land? Wat was er aan de hand in ons land waarin de Raad voor de Kinderbescherming menselijke betrokkenheid veinsde, of misschien wel meende en deed alsof ze niets aan deze fraude kon doen, terwijl het juist haar taak is om onderzoek doen en daarover een rapport te schrijven? Hoe kun je nou een serieus rapport schrijven, iets onderzoeken als juist dat wat je wilt onderzoeken a priori uit de mogelijke lijst van uitkomsten geschrapt wordt? Kinderen een omgangsregeling met hun vader garanderen, in een situatie dat moeder dat niet wil bijvoorbeeld. Hoe kunnen advocaten hun werk behoorlijk doen wanneer ze tijdens de colleges familierecht misleid werden over de realiteit van het familierecht, waarin vonnissen werden voorgedrukt ten nadele van vader die zijn recht kwam halen, wanneer familierecht slechts 2 middagen van de hele opleiding in beslag nam? Wat was er aan de hand in ons land waarin de publieke opinie, de kranten, de radio en tv collectief een vader vijandige sfeer schiepen, c.q. de kwesties in het familierecht doodzwegen? Wat was er aan de hand in ons land waarin rechters vonnisten en tegelijkertijd aangaven dat je niets van een vonnis hoefde aan te trekken omdat er toch geen sancties tegen niet naleven ervan zouden volgen. Wat was er aan de hand in ons land, waarin rechters, gespecialiseerd in het familierecht elke keer weer een rechtvaardiging uit de hoge hoed toverden om kinderen en hun vader geen omgangsregeling toe te hoeven kennen? Wat was er aan de hand in ons land waarin de Raden voor de Kinderbescherming zich in hun rapportages elke keer weer baseerden op een uitspraak van onderzoeker Ed Spruijt die schreef dat spanning van een vechtscheiding niet goed is voor kinderen en dat het daarom beter zou zijn de moeder eenhoofdig gezag te geven en ter wille van de ‘rust’de vader maar op te offeren? Welke moeder zou nog voor gelijkwaardig ouderschap gaan na scheiding in zulk een maatschappelijke sfeer?

    Laat ik het maar eens bij die vragen houden.
    Wat was er aan de hand in ons land?
    En is hier soms al wat in veranderd?
    Misschien wel iets, maar de uitzending van Zembla wees weer terug naar de oude status quo:
    Eenhoofdig gezag door moeder.
    Wat is er in ons land aan de hand als het over vaders gaat?

    1. Ik wil toch even wat kwijt over het feit dat vaders het gevoel hebben in een ‘verdomhoekje’ te zitten. Dat vaders het nakijken hebben en dat de kinderen altijd naar de moeder gaan.

      Dat is tegenwoordig niet meer het geval. Ouderverstoting komt ook steeds meer voor onder de moeders.
      Gezien het feit dat de zorgtaken rondom de kinderen steeds meer gedeeld worden door beide ouders, is er een tendens aanwezig waarbij ook de moeders ‘bewust’ worden weggehouden bij de kinderen door de vaders. In de VS liggen de verhoudingen van ouderverstoting al bijna op 50%. In Nederland is tevens duidelijk een verschuiving te zien. Steeds meer moeders verliezen dan ook het contact met hun kinderen. Het is niet meer zo dat de rechtelijke macht de kinderen automatisch toewijst aan de moeder. Dat is echt verleden tijd.

      We kunnen dus niet meer stellen dat alleen vaders in een verdomhoekje zitten. Het gebeurd helaas ook andersom.

      Wel ben ik het met Wouter eens dat het ongelofelijk is dat rechters, gespecialiseerd in het familierecht elke keer weer een rechtvaardiging uit de hoge hoed toveren om kinderen en hun Moeder (vader) geen omgangsregeling toe te hoeven kennen. Zelfs wanneer ouderverstoting bij alle instanties zichtbaar is, kan het zo zijn dat een omgangsregeling achterwege blijft. In mijn ogen ‘een vrijbrief voor ouderverstoting’. Je zou verwachten dat rechters de competentie hebben om te weten dat ouderverstoting alleen stopt met het opleggen van een dwangsom gekoppeld aan een omgangsregeling (en parallel daaraan therapie). Helaas bewijzen diverse uitspraken het tegendeel. Een rechter besluit bijvoorbeeld dat er ‘direct contactherstel’ tussen moeder en de kinderen moet plaatsvinden. Terwijl ieder weldenkend mens weet dat een dergelijke uitspraak in de praktijk niet werkt zonder het opleggen van financiele sancties (dwangsommen).

      Daarnaast wordt er ook bij de moeders de term ‘rust’ opgelegd. De factor ’tijd’ (lees ‘rust’) werkt averechts en bevordert juist de continuering van ouderverstoting. Direct ingrijpen ligt meer voor de hand. Met andere woorden, er vindt tegenwoordig geen discriminatie meer plaats tussen vaders en moeders in de rechtzaal. Wij lopen allemaal tegen dezelfde problemen (lees incompetentie) aan.

      Wel is het zo dat ouderverstoting maatschappelijk gezien een steeds groter probleem wordt met verschrikkelijke gevolgen voor iedereen. Het is dan ook belangrijk om dit probleem onder de aandacht te brengen bij het grote publiek en bij de beslissers die dit probleem kunnen doorbreken (JZ, RvdK, Justitie, Politiek, therapeuten, scholen enz.)
      Uiteindelijk zijn onze kinderen de dupe door het falen van ons als volwassenen.

      Inderdaad, wat is er aan de hand in ons land?

  5. Beste Wouter, de huidige situatie is te danken aan allerlei ontwikkelingen in onze post-moderne tijd. Je vragen zijn in dat opzicht wel te beantwoorden.
    Belangrijker is te vragen of hier nog eens verandering in komt?
    M.i. gaat dit wel degelijk veranderen, als er sprake van ontwikkeling is.
    Je kunt problemen niet oplossen met de kennis en middelen die ze veroorzaakt hebben. Daartoe heb je kennis nodig die verder gaat.
    Eenhoofdig gezag is in dat opzicht geen ontwikkeling maar zuivere regressie. Dit zal ook niet gaan gebeuren.
    Deze regressieve tendensen geven wel aan dat de huidige situatie niet ideaal is en dat er dus verbetering dient te komen. Omdat ze deze niet kunnen viinden grijpen ze terug op het verleden, hiermee hun eigen onmacht tonend.
    Dit bevestigd mijn verhaal over verdergaande ontwikkeling en meer kennis als middelen tot gezonde verandering.

    1. Hoi Henri, Mooie discussie. Als je het woord regressief gebruikt ben ik geneigd naar de meer specifieke psychologische betekenis te kijken. Dat bedoelde je geloof ik ook. (dus niet gewoon: stappen terug zetten).

      In zijn specifieke betekenis is het een afweer in een staat van onveiligheid door terug te grijpen naar een voorbije levensfase/historisch moment. Meestal gaat het dan om een fase waarin veiligheid wel is ervaren. Dat kun je van de situatie voor 1998 echter nou weer niet zeggen. Bij regressie in verband met scheidingsproblematiek zou je dus eerder moeten denken aan terugval in een patriarchale situatie, of althans een traditioneel gezinsverband. Dit lijkt me inderdaad niet precies wenselijk. En juist het regressiekarakter ervan duidt inderdaad de onjuistheid van die stap terug. We willen vooruitkomen naar een nieuwe fase met een nieuwe humane geemancipeerde rechtstaat voor mensen die ook vooral hun relaties en zeker hun bloedbanden recht doet, of beter nog in rechte laat zijn.

  6. Regressie als teruggang naar vorige fase.
    Deze term wordt veelvuldig gebruikt in de integrale benadering waar het begrip `ontwikkeling` de rode draad is. Regressie als teruggang in ontwikkeling, wat als pathologisch beschouwd wordt (tevens psychologische term).
    Leuk dat je hier mee komt, zit midden in de basis van mijn werk waar veel uitleg aan vast zit en de te bezigen terminologie een terugkerende factor is.
    Groet

  7. Dit is op Joep Zander weblog herblogden reageerde:

    In verband met de lopende overheidscampagnes om de problemen met scheidingen nog groter te maken een herblog van deze post. In verband met de aangekondigde extra therapieen is het wellicht interessant om het artikel over psychologie en familierecht van Maarten Legene nog een keer goed te lezen: http://joepzander.wordpress.com/het-misbruik-door-de-familierechter-van-de-psychologische-en-psychiatrische-wetenschappen/

Laat een antwoord achter aan joepzander Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.