Cookies

Etty Hillesum 100 jaar; niet berusten

……………een pleister op vele wonden…((c) Joep Zander

Ik ben wel vaker een dag te laat met een verjaardag. Meestal vinden mensen dat niet heel erg. Je reageert niet als een robot, of robotgestuurd ( automatisch via je digitale maatjes). Soms vergeet je het, soms ben je te laat, soms zit je helemaal fout. Ik ben niet perfect gelukkig.
Ik kijk dus nu, een dag later, terug op de verjaardag van Etty. Mijn zoon zit op het Etty Hillesum Lyceum. Dan mag je dus wel wat verwachten. Wat vooral is blijven hangen zijn de pogingen van de school om hem als 15-jarige te laten koekhappen ter gelegenheid van deze verjaardag.

Zelf deed ik een ijverige poging om een van de lijfspreuken van Etty, die ik ook bij mijn uitgangspunten heb gevoegd aan hem uit te leggen:

“Omstandigheden zullen er immers altijd zijn, goede en slechte, en het feit van de omstandigheden, de goede en de slechte, moet men aanvaarden, wat niet belemmert dat men zijn leven er aan kan wijden de slechte te verbeteren. Maar men moet weten uit welke motieven men die strijd voert en men moet beginnen bij zichzelf, iedere dag opnieuw bij zichzelf.” 

Deze zin is voor mij ook een nuancering van het gemak van een andere spreuk. God, schenk mij de kalmte om te aanvaarden wat ik niet kan veranderen; de moed om te veranderen wat ik kan veranderen; en de wijsheid om het verschil hiertussen te zien.  Een spreuk die bij de meeste mensen een moeilijke dialectiek tussen kunnen en willen onopgelost laat. Afin per saldo hebben ze allebei wel iets. Ik ben ook maar zoekende natuurlijk.

Bij Etty en haar tekst voel ik meer verbinding en liefde.  “Men zou een pleister op vele wonden willen zijn”  staat dan ook op het monument hier op de Welle in Deventer.  Ik bedenk me dat ik op de Taize-viering in Deventer onlangs pleisters uitdeelde zonder daarbij speciaal aan Etty te hebben gedacht. Dat ik dus ook een pleister op vele wonden zou willen zijn laat onverlet dat ik er zelf nog wel een paar kan gebruiken. Niet berusten, wonden voorkomen, wonden helen. Of is dat ongeveer hetzelfde? Kunnen we alleen wonden voorkomen als we andere wonden helen?

Een ontmoeting in 1994 bracht mij voor het eerst met de thema’s van Etty in aanraking, die toen ook al leken op mijn eigen thema’s

9 antwoorden op “Etty Hillesum 100 jaar; niet berusten”

  1. Mooie tekst, Joep.

    In aanvulling daarop zou ik het volgende willen vermelden:

    OMGAAN MET PIJN DOOR TE KIEZEN VOOR GROEI:

    Op je weg naar de hogere niveaus van bewustzijn kun je geconfronteerd worden met de energie van woede en pijn in anderen en in jezelf. Leren hoe je in balans kunt blijven en met een open hart kunt blijven temidden van deze energieën is een deel van het proces van de evolutie van je ziel naar het licht.
    Als je je gekwetst voelt en afgescheiden van een ander en denkt dat hij of zij jouw pijn of ongelukkig-zijn veroorzaakt heeft, kan het tijd zijn te onderzoeken welke lessen je met het creëren van deze situatie gekozen hebt om te leren. Als je van mensen houdt, zijn er momenten waarop je pijn en afstand tot hen voelt. Als dit gebeurt, zoek dan niet naar een rationele verklaring. Probeer niet uit te zoeken wie wie gekwetst heeft, wie de schuldige is en wie gelijk heeft. Het doet zelden goed om over en weer te argumenteren en uit te zoeken wie de goede en wie de slechte is. Dit brengt je in een machtsstrijd met elkaar en haalt je uit je ‘hartverbinding’.
    Vaak hebben beide mensen het gevoel dat ze gelijk hebben en dat de benadering van de ander onterecht is. Mensen hebben vaak het gevoel dat hún kwaadheid gerechtvaardigd is en die van de ander niet. Als mensen zich gekwetst voelen, trekken de meesten van leer tegen de ander als oorzaak van hun pijn. Maar er is altijd pijn van binnen voordat een ander die kan activeren; de ander reageert slechts als een katalysator om de pijn naar buiten te brengen. De ander is niet de oorzaak. De oorzaak is een pijn in jezelf. Het is ook geen toeval dat de ander die pijn prikkelt, want meestal kies je dierbaren en vrienden die je pijnplekken raken, zodat je kunt leren en groeien.
    Als je je gekwetst voelt en je hebt het gevoel dat je met recht verontwaardigd bent en je weet zeker dat jij de gekwetste partij bent en dat iemand aan jou excuses verschuldigd is, word dan even stil voordat je woedend van leer trekt. Het is heel gemakkelijk je in je recht te voelen staan, en toch creëert dat een scheiding tussen jou en de mensen van wie je wilt houden en aan wie je je nabij wilt voelen. Als de ziel op weg gaat naar meer licht, is één van de lessen, dat je leert dingen niet als goed of slecht te zien, maar dat je compassie blijft voelen vanuit je hart. Dit houdt de bereidheid in het standpunt van de ander te zien zonder te vinden dat je iets moet bewijzen.
    Het is belangrijk te leren omgaan met pijn, want door dat te doen sta je je ziel toe de kapitein van het schip te worden. Wat is pijn? Pijn is een gebied waarin de ziel nog niet genoeg licht gebracht heeft om het mededogende en vriendelijke hart in te laten stralen. Pijn is een gebied dat wacht op liefde.
    Als je pijn ervaart, is er, naast een natuurlijke neiging een ander de schuld te geven, een neiging om je te willen terugtrekken en je af te sluiten. Als je pijn ervaart, omdat je het gevoel hebt dat je door een vriend of geliefde niet behandeld wordt zoals je zou willen, is het beter hem niet te veroordelen of uit te zijn op een verontschuldiging. Kijk in plaats daarvan naar binnen. Een ander kan alleen pijn oproepen als er van binnen al pijn is. Hij kan je er alleen toe brengen je hart af te sluiten op plaatsen waar je hart zich al wil afsluiten. Als er van binnen geen pijn is, kan een ander deze niet naar buiten brengen. Je zou alleen compassie voelen en het spijtig voor hem vinden, maar je zou niet kwaad zijn en je bedreigd voelen.
    Pijn wordt alleen door een ander opgeroepen als er al pijn in je is
    Iedere keer als een ander pijn in je teweegbrengt, is dat een geschenk. Het toont je een gebied waar je hart nog niet geleerd heeft open te zijn. Het laat je een plek zien waar je meer licht in jezelf kunt brengen. Je hebt bepaalde mensen in je leven laten komen om je de gebieden te tonen waar je meer open dient te worden. Een deel van je les zal zijn open en liefdevol te blijven, zelfs als zij zich gedragen op een manier die je vroeger pijn deed. Stop, voordat je op jouw beurt de ander beschuldigt, je hart afsluit, je terugtrekt en meer afgescheidenheid en pijn creëert. Stel jezelf de vraag of je bereid bent meer licht toe te laten.
    Hoe kun je licht toelaten als er pijn is? Het is vooral belangrijk dat je je terugtrekt uit de fysieke nabijheid van de persoon die je pijn doet, terwijl je jezelf sterker begint te maken en licht in jezelf laat komen. Als je fysiek dicht bij de ander bent, kom je in zijn aura (totdat je weet hoe je met die energie moet omgaan). Het is moeilijker jezelf weer in balans te brengen als je in de buurt bent van de ander, als deze pijn ervaart of jou pijn doet. Als je in een ruzie verwikkeld bent, als je je gekwetst voelt en je wilt erop slaan of je terugtrekken, creëer dan eerst een fysieke afstand tot hem of haar. Houd je mond totdat je een gelegenbeid hebt gehad om alleen te zijn. Vraag een moment om te zitten en na te denken. Zeg dat je niet wilt praten als je kwaad bent. Vaak helpt het de situatie te verzachten als je uitlegt dat je meer bewust en begripvol wilt zijn en dat je een paar minuten nodig hebt om jezelf tot rust te brengen.
    Als je uithaalt naar een ander, is dat vaak omdat je je van binnen niet goed voelt over jezelf. Realiseer je dat, als anderen jou pijn doen, als ze jou lijken aan te vallen, dit komt doordat zij zich van binnen ook niet goed over zichzelf voelen.
    Leer te stoppen met praten als de energie tussen jou en een ander zwaar en gesloten wordt. Als je een fysieke afstand kunt scheppen, doe dat dan. Je kunt er licht in brengen door stil te zitten en je vrede voor te stellen. Het kan moeilijk zijn je vrede voor te stellen als je boos bent. Probeer je een mooi landschap voor te stellen, een goede herinnering of iets dat je gevoel van evenwicht kan herstellen. Nodig vervolgens je ziel uit in je hart. Vraag je ziel het hoogst mogelijke bewustzijn in je liefdevolle wezen te brengen. Je begint een verdieping van vrede te ervaren en spijt te voelen over wat je hebt gezegd of gedaan. Je kunt een gevoel krijgen dat het hele onderwerp buiten proporties is opgeblazen, dat je niet meende wat je zei. Je bent misschien op dit punt in staat de boosheid of pijn van de ander met compassie en onthechting te observeren, zonder je persoonlijk verantwoordelijk te voelen voor diens reactie.
    Hoe meer je begrijpt wat je uit een situatie leert, des te sneller kun je deze situatie achter je laten
    Stel jezelf de vraag welke lessen je leert door in het gezelschap van deze persoon te zijn, of op welke wijze je groeit door in deze situatie te verkeren. Pijn houdt altijd belangrijke mogelijkheden voor groei in. Je kunt bijvoorbeeld pijn ervaren omdat iemand jouw liefde niet beantwoordt in de mate waarin jij dat zou willen. Misschien ben je aan het leren je hart open te houden, ongeacht wat de ander doet. Het kan zijn dat je iets aan het leren bent op het gebied van nederigheid, onschuld en gebrek aan eigendunk. Word rustig en vraag je ziel je de lessen te laten zien; je ziel zal altijd antwoorden. Je zult zien dat het gebeurde een groot geschenk is, ook al kan het op het moment zelf een tragedie lijken. Vraag je ziel je het geschenk te laten zien. De mate waarin je pijn voelt, is meestal een indicatie van de omvang van het geschenk dat op je wacht als je begrijpt waarom je dit zo hebt gearrangeerd.
    Begrijpen op zichzelf is echter niet genoeg. Als je eenmaal begint te begrijpen wat je moet leren, is het belangrijk ernaar te handelen. Sommigen voelen pijn en gaan bij iemand weg als hun liefde niet beantwoord wordt, of als zij beelden en verwachtingen hebben waaraan niet wordt voldaan. Probeer anderen niet te veroordelen; dat kan de machtsstrijd tussen jullie doen escaleren. Je kunt geen antwoorden vinden als je in een machtsstrijd zit. Als je daarentegen stil wordt en je energie tot rust brengt, stel je dan voor dat je hen omhelst vanuit je hart en hen zonder meer vergeeft.
    Pijn is een krachtige aanwijzing van groei en kan met liefde veranderd worden
    Als je pijn ervaart, ben je meestal dichter bij je ziel dan op enig ander moment. Als je leert energie te zien en directer te ervaren, zal de uitdaging zijn in je hart te blijven en je aandacht te richten op het hogere en fijnere in anderen, en niet op het lagere. Als je pijn ervaart is dat een aanwijzing dat een bepaald gebied in je leven niet op orde is; een bepaalde overtuiging, gedachte of emotie schreeuwt om liefde en healing. Veroordeel jezelf niet, denk niet dat je slecht bent, maar zie het als een gelegenheid dat gebied van je leven te onderzoeken, te ervaren en te helen.
    Als mensen boos op je zijn is dat vaak een uiting van hun gekwetstheid. De meeste mensen hebben het gevoel dat ze alleen boos worden om een goede reden en alleen gekwetst worden als iemand hen in de steek laat, hen irriteert, hen afwijst of onredelijke eisen stelt. Maar boosheid kan ook gebruikt worden om de baas over anderen te spelen. Beheerst jouw angst voor de boosheid van anderen je gedrag ten opzichte van hen? Gebruik jij de dreiging van boosheid om anderen te overheersen?
    Als mensen boos op je worden of je lijken te willen kwetsen, doen ze dat wellicht omdat ze zelf pijn ervaren. Vanwege hun programma’s, opvoeding en de manier waarop ze naar de wereld kijken, kunnen sommige mensen denken dat je hen gekwetst hebt terwijl je niet die intentie had. Soms worden mensen boos terwijl je alleen maar een mening uit die verschilt van de hunne, of een voorkeur van jezelf aangeeft. Zorg ervoor dat je niet handelt vanuit een verlangen om macht uit te oefenen of te manipuleren en laat hun boosheid geen pijn in jou activeren.
    Ik zie vaak dat twee mensen gekwetst zijn terwijl ieder slechts de liefde van de ander wilde. Vaak willen mensen, als ze gekwetst zijn en pijn voelen, eigenlijk dat je je arm om hen heen slaat en vriendelijk, liefdevol en begripvol bent. Hoe moeilijk is het om vriendelijk en liefdevol te zijn als iemand zich gedraagt op een manier die jou pijn doet of kwetst. Het is echter een onderdeel van het leren werken met energie om even stil te staan, je hart te verzachten en te luisteren, als je geconfronteerd wordt met energie van pijn of boosheid. Het is verleidelijk in het defensief te gaan, zelf ook boos te worden, of mensen aan te vallen die je pijn doen. Je kunt het gevoel hebben dat zij proberen je omlaag te halen of te veroordelen. Vaak ontstaat afgescheidenheid door een defensief gevoel, een gevoel dat je je trots of waardigheid ten koste van alles moet verdedigen.
    Als je pijn ervaart of je gekwetst voelt, verlang je in werkelijkheid van anderen dat ze naar je luisteren, aardig tegen je zijn en begrijpen dat je in de war bent. Je wilt niet dat ze zich terugtrekken en defensief worden. Je wilt niet dat ze in de war van je raken als je boos bent, maar dat ze juist zien dat je gekwetst bent. Sommigen van jullie schreeuwen naar anderen als je het gevoel hebt dat ze je gekwetst hebben. Wat je werkelijk van hen verlangt, is dat zij zeggen: ‘Ja, ik begrijp het. Het spijt me dat ik je gekwetst heb.’
    Als anderen hun kwaadheid tegen je uiten of je hun liefde onthouden, laat hun negativiteit dan geen onderdeel worden van jouw reactie
    Als mensen je pijn doen of kwaad op je worden, realiseer je dan dat zij van je willen dat je van hen houdt. Zij willen niet dat jij je terugtrekt, boos wordt, je gekwetst voelt of jezelf verdedigt. In feite is het onderwerp meestal niet van belang voor hen. Zij ervaren hun eigen pijn en het heeft niets met jou te maken. Hoewel ze jou er de schuld van kunnen geven of zeggen dat het jouw fout is, komt iedere pijn waar ze jou de schuld van geven, voort uit een pijn in henzelf, uit plaatsen in hun hart die nog niet open zijn.
    Als je telepathischer wordt, zul je de pijn in anderen nog meer kunnen voelen en daarom dien je in je hart te blijven. Als je de mensheid vanuit de hogere regionen beschouwt, zul je zien dat er veel pijn, boosheid en negativiteit is. En toch is er ook veel goeds. Als je je opent voor een groter gewaarzijn van de energie om je heen, open je je ook voor een groter gewaarzijn van je eigen energie. Je kunt dingen in jezelf zien die je wilt veranderen. Het is belangrijk de dingen die je ziet, niet te veroordelen, want als je dat doet, zal je ziel ze niet blijven openbaren. Besef dat deze gebieden juist aan je worden getoond opdat je het licht van bewustzijn en de liefde van je hart erin kunt brengen.
    Doe een stap achteruit als mensen kwaad op je worden. Realiseer je dat ze geen betere manier weten om hun pijn los te laten dan haar uit te spreken. Als zij zeggen dat je iets verkeerds hebt gedaan, dat je slecht bent, dat je hen pijn of verdriet hebt gedaan, hecht je dan niet aan hun woorden. Realiseer je dat anderen de schuld geven de enige manier is waarop zij om kunnen gaan met de pijn die ze voelen. Denk niet dat jij verantwoordelijk bent. Zij zijn verantwoordelijk voor hun eigen ergemis of kwaadheid. Jij hebt misschien als een
    katalysator gewerkt, maar de pijn moet al in hen gezeten hebben. Begin dus, als zij hun boosheid uiten, niet te argumenteren of jezelf te verdedigen; blijf gewoon stil, houd je hart open en richt je liefde op hen. Als zij het allemaal naar buiten gooien, kan de verleiding groot zijn erop in te gaan en hen te vertellen dat ze ongelijk hebben, dat jij je niet zo gedragen hebt als zij beschrijven. Houd je mond, want uiteindelijk zul je er dankbaar voor zijn. Laat hen hun energie uiten zonder dat je zelf je boosheid naar buiten brengt. Als zij eenmaal alles gezegd hebben, zul jij nog steeds liefdevol en in balans zijn en je goed voelen over jezelf. Je zult een van de moeilijkste lessen onder de knie hebben: in balans blijven als je geconfronteerd wordt met kwaadheid en pijn.
    Zelfs als je besloten hebt vanuit een hoger niveau te opereren en liefdevoller te zijn, kun je dat misschien de eerste keer dat je met iemand bent, niet voor lange tijd. Stel een tijdslimiet voor jezelf waarin je denkt deze hogere energie te kunnen vasthouden. Misschien kun je je nieuwe identiteit of het je focussen op liefde ongeveer tien minuten volhouden. Als je moeilijkheden met iemand hebt gehad, ga dan niet gelijk vier of vijf uur met hem of haar doorbrengen bij deze eerste poging je nieuwe en hogere zelf te zijn. Arrangeer een kort contact, dat zo lang duurt als je op dat hogere niveau kunt blijven. Als je met deze persoon samenwoont, vind dan activiteiten die je bezighouden en die je weghouden van zijn of haar energie totdat je het aankunt de verbinding aan te gaan.
    Als je ruzie hebt gehad of negatieve energie bij iemand hebt ervaren, of als iemand zich van je heeft gedistantieerd, maak dan de volgende keer met deze persoon contact op een wijze en op een moment en plaats waardoor jij dat liefdevollere perspectief kunt handhaven. Als je voelt dat je je afsluit, boos wordt of je gekwetst voelt, vind dan een excuus om even weg te gaan. Je zult merken dat dit door oefening makkelijker wordt, dat je je vanaf een steeds hoger niveau op anderen kunt focussen, gedurende steeds langere periodes, totdat het als vanzelf gaat. Je zult geleidelijk aan een nieuwe, liefdevollere en hogere jij ontdekken.

  2. Dag Peter, beste een mooie tekst hoewel ik er op onderdelen net iets anders over denk. Voor mij is kwaadheid en pijn iets wat communiceerbaar is en wat ook anders kan worden toegedeeld dan alleen in je eigen hart.
    vriendelijke groet

    1. Vaders met ervaringen als de jouwe en de mijne kunnen wellicht steun hebben aan deze andere benaderingswijze.
      ( Dan is grijpen naar een Uzi en dergelijke als “definitieve oplossing” niet meer nodig.. )
      Als je de ellende, de pijn, gebeukt om jezelf een beter mens te maken, dan groei je en als je zodanig gegroeid bent dat je de voor jou uit de ellende beschikbare ‘boodschap’ hebt onderkent en doorgewerkt, dan is de ellende niet mee in je leven nodig om van en mee te leren, waardoor die VERVALT !!!
      Dan houdt je ellende op. De ellende veroorzakende situaties verdwijnen.
      Het probleem, de leersituatie, is niet langer nodig, dus lost op.
      Mooi toch !?

      Sterkte,

      Peter

      P.S., als het goed is heb je via C anderhalf jaar geleden vernomen van mijn casus. Ik ben er nog niet uit, dus ook voor mij zijn nog lessen te leren uit de situatie. Maar ik maak vorderingen. 🙂

      1. anderhalf jaar geleden….mmm oh ja per mail ( even opgezocht). Ja dat was in lijn met wat je nu schrijft. Maar in mijn ogen wel erg veel ( te veel) berusting. Aanvaarden is nog geen berusting. Ik vind dat je een strijd altijd in jezelf maar tegelijkertijd buiten jezelf zou moeten voeren. Dezelfde C is overigens, hoe goedbedoelend ook, lid van een rechterlijke macht die de democratische principes m.i aan zijn laars lapt. Dat levert in onze maatschappij wonden op. Wonden bij mensen. We kunnen met die wonden en die pijn leren omgaan. Misschien zelfs zo goed dat de pijn verdwijnt. Maar dat betekent nog niet dat je geen keuze maakt voor verandering. Zoals Etty schreef; die keuze kun je maken. En dat ze die keuze maakte strekt ons nog steeds tot voorbeeld.

  3. … zeggen wat je doet …
    … doen wat je zegt …
    … vluchten als het kan …
    … vechten als het moet …

    En tegen mijn kinderen, zei ik steeds:
    “Genezen gaat steeds sneller … zonder pleisters.”

    Voor mij dus: zeggen dat je vecht tegen de corruptie van de geketende rechtspleging, omdat het niet anders kan.

    … en zonder … pleisters plakken.
    Liever echte troost … en echte genezing.
    … als samen bidden niet lukt …
    … dan maar samen zingen …

    … verbinden met de ander …
    … verbinden met de kinderen …
    … verbinden met jezelf …

    … verbinden met de moderne god …
    … wedergeboorte van de oude God …

    … kind …
    … wedergeboorte van onszelf …

    Daarom vechten als het moet.
    Geboren worden en onszelf delen.

    Wellicht is God niet een man met een grijze baard, maar gewoon het beste van onszelf dat we kunnen verenigen. Wat mij betreft kan het dus ook niet anders zijn dat God voor een deel vrouw moet zijn.

    God is dus onzegbaar, Jawe. Hij heeft geen beeld, en hij heeft oneindig veel beelden. Voor Joden, Mohammedanen en Christenen, etc. Allemaal voortgekomen uit dezelfde aartsvaders (m/v), heb ik begrepen.

    … de kerk als gecorrumpeerd systeem dat onze kinderen nam …
    … corrupte overheidsorganisaties die onze kinderen nemen …

    Wie de kinderen heeft, heeft de macht.

    Corruptie gaat beslist niet altijd om direct geld.
    Veel meer gaat het om waardevolle macht en overleven. Die macht desnoods delen met anderen die jou waarden tenminste niet te veel bedreigt. Waarden waarvoor men tenminste bereid is om de waarheid te verkopen.

    Vechten dus.

    Volgens het Handvest van de Verenigde Naties: vechten voor de vrijheid van vrees en gebrek.

    Liefhebben dus, de waarheid voorop.
    Vechten voor verbindingen van de waarheid met onszelf.
    Vechten dus.

    Radeloze vader

Laat een antwoord achter aan joepzander Reactie annuleren

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.