Cookies

Hechting

een goede hechting: vrijheid en gebondenheid

Als ik als kind weer eens op mijn kop gevallen was moest ik vaak naar het ziekenhuis om het te laten hechten. Als je als kind een hechtingsstoornis oploopt dan zijn de wonden vaak zo diep dat het moeilijker hechten wordt. Een kind heeft het nodig zich te hechten aan zijn ouders, anders loopt het het risico op een geestelijke tik.

Afgelopen vrijdag was ik op het professionalcongres van de organisatie “met pappa en mamma mee” Het interessantste vond ik een lezing van de Leidse hoogleraar Femmie Juffer over hechtingstheorie.

Hoewel ik aardig wat van hechting af weet is het mooi om alles op een mooie manier nog een keer gepresenteerd te krijgen. Ook de filmpjes waren daarbij een mooie aanvulling. Heikel punt was de voortzetting van de veilige hechting na scheiding. Mevrouw Juffer verkondigde de opvatting dat het hebben van twee huizen voor een kind toch een bedreiging was voor de veilige hechting omdat het zijn vertrouwde omgeving zou moeten missen. Dit is een prominent argument tegen gelijkwaardig ouderschap als de ouders niet bij elkaar (blijven) wonen.

Op mijn vraag om wat meer argumenten t.a.v haar standpunt bleek de hardheid van dit punt mee te vallen. Ik stelde dat als het kind zijn bekende speelgoed en knuffels en vooral dus de betrokken ouder met de daarbij behorende opvoedingsgewoonten en rituelen niet zou hoeven missen, ik me een onbedreigde hechting kon voorstellen. Femmie erkende dit en wilde zelfs nog wel meegaan in mijn vervolgstelling dat het in bepaalde gevallen een voordeel zou kunnen zijn dat in gescheiden gevallen de ouders meer eigenheid mee zouden kunnen geven aan de ontwikkeling van hun opvoedingsrelatie. In termen van hechtingstheorie zou je kunnen zeggen dat het de sensitiviteit kan verhogen. Peter Prinsen, refererend aan de wet, ontlokte haar nog de explicietere uitspraak dat ze voorstander is van gelijkwaardig ouderschap.

Verder valt het op dat Professor Juffer allerlei handelswijzen die bij kinderbescherming en jeugdzorg aan de orde van de dag zijn rangschikt onder de noemer kindermishandeling. En terecht.

Ik wil ook nog wat vertellen over de presentatie van de nieuwste SIRE-campagne (met Ed Spruijt als adviseur). Maar daar ga ik een aparte blog aan besteden.

Visie van Juffer op hechting en rechterlijke beslissingen
Mijn eerdere blog over Bowlby en hechting

Een moeder voor Bowlby

Op een dag kwam de jonge Bowlby er achter wat hij gemist had in een moeder die het grootste deel van zijn verzorging en opvoeding aan een kindermeisje overliet (dat later weer verdween). Hechting. En daar heeft hij een punt van gemaakt. Onder andere met een lijvig rapport (1951) aan de Wereldgezondheidsorganisatie onder de titel Maternal Care and Mental Health. Hiermee maakte hij duidelijk dat je kinderen niet zonder consequenties voor hun geestelijk welzijn van hun primaire hechtingsfiguur kunt scheiden. Kinderen zijn níet zozeer aan moeders gehecht omdat daar het éten vandaan komt, maar omdat ze er een veiligheid in ervaren die cruciaal is. En snel voegde hij er achter aan dat dat natuurlijk niet perse alleen om moeders hoeft te gaan, maar ook andere primaire zorgers. Je zou zelfs kunnen zeggen dat Bowlby door de hechting los te koppelen van de borstvoeding de kansen voor vaderschap heeft geopend en daarmee een begin van een einde heeft gemaakt aan de zogenaamde Tender years presumption.
En juist ook váders kunnen zich erop beroepen dat het verbreken van de veilige hechting met hun kind desastreus kan zijn.
Helaas wemelt het in kinderbeschermingsland van mensen die juist vinden dat Bowlby de gróndlegger is van de Tender years presumption en dat hij het onweerlegbare bewijs zou hebben geleverd dat je kinderen vooral bij de moeders moet laten. En dit verhaal werd onlangs weer eens dik aangezet in het Tijdschrift voor Jeugd en Familierecht met een artikel van voormalig kinderbeschermer Pieter Vermeulen.
En ja hoor, al die rechters en advocaten in ons land gaan weer los met dat verhaal.
De vader van Bowlby? Daar vraagt u wat. Aan die kant van de familielijn zit nogal wat Gemist Vaderschap. Maar graag ga ik er nog een keer over verder. Wie weet wel in genoemd tijdschrift. [youtube=http://www.youtube.com/watch?v=SMTIlXavtqU&hl=en_US&fs=1&]

Discussie tussen mij en, onder andere Pieter Vermeulen, op TV B&W
Lemma over Bowlby in Wikipedia

Ik moet in een blog wat kort van stof blijven en realiseer me dat ik daarmee een hoop nuances te kort doen. Dit terwijl het voor andere lezers misschien alweer een beetje zware stuff is. Indien u werk wilt maken van dit verhaal zou het goed zijn als u nog eens verder kijkt en googelt op fathers, Bowlby en attachment