Cookies

Verstoten moeders

Moeders zonder kinderen ziet er nog beroerder uit dan vaders zonder kinderen? Beeld Donald de Leest. Gaat dit om een vader of een moeder?

Ik heb beloofd wat te schrijven voor en over verstoten moeders. Morgen komt er een kadertje met mijn opvattingen over ouderverstotingssyndroom in het Algemeen Dagblad. En ondanks dat het verhaal ernaast over een moeder gaat heb ik het toch ook weer veel over vaders (nee dus; juist dat is geschrapt door het AD). Ik wil met deze bijdrage bekrachtigen dat iedere moeder contact en zorg moet behouden met en voor haar kinderen, net als elke vader. Dat is wat kinderen nodig hebben. En de westerse samenleving gaat daar waanzinnig mee om.

Sinds een paar jaar laten verstoten moeders danig van zich horen. Komt dat omdat er meer verstoten moeders zijn gekomen? Ja, iets meer vermoed ik dan 10 jaar geleden toen je het als vader wel helemaal kon schudden. Maar niet zoveel meer dat het het toenemende geluid kan verklaren. Er spelen ook de volgende factoren een rol:

– Vrouwen zoeken makkelijker hulp en krijgen die ook makkelijker. Neem alleen al het aantal vrouwen dat mij belt om hulp. Zowel vanuit een voormalige kindslachtofferpositie als vanuit verstoten ouderschap. Het is blijkbaar heel makkelijk om als vrouw ergens aan te kloppen. En dat gebeurt bij mij ook ondanks dat ik juist gespecialiseerd ben in vaderschap.
– Vaders worden niet begrepen als ze willen duidelijk maken dat ze van hun kinderen houden. Dus rep je er ook maar niet over, laat staan dat je laat blijken dat je in die liefde wordt gefrustreerd. Pas trouwens nog een prachtig filmpje gezien van een vader (Jan Rot) die een liedje zingt met zijn kind. Als je niet snapt wat vaderliefde is moet je dat filmpje zien. Bij dat filmpje moest ik ook heel erg denken aan een lezing van Femmie Juffer over veilig hechtingsgedrag. Maar daarover een andere keer.
-Vaders worden niet begrepen als ze uitleggen wat voor secundaire uitsluitingsperikelen ze meemaken.Bijvoorbeeld dat je per definitie te kwaad bent, gevaarlijk bent, het wel allemaal fout zult bedoelen, tegen gelijkwaardigheid voor vrouwen zou zijn, dat je zomaar mag worden opgesloten, uitgescholden, geen recht hebt op informatie over je kind. Lees de rest van mijn blogjes.Uit onderzoek blijkt dat vaders vaak zo diep in de misère zitten dat je gewoon niets meer van ze hoort. Ze behoren bij de non-respons van veel onderzoeken.
– Ouderverstoting is een proces waarbij soms allebei de ouders verstoting programmeren. De achterstandpositie van vaders, vaderdiscriminatie maakt dat vaders vaak alleen kunnen winnen door zich extreem op te stellen. Soms is er sprake van een reactie op acties van de moeder. De waardering van de maatschappij voor vaderschap en ook de zelfwaardering van vaders is denk ik gestegen de afgelopen jaren. Vaders laten zich niet altijd meer uit het veld slaan. Dat betekent soms dat ze preëmptief reageren op wat ze te wachten zou kunnen staan of bij onraad eieren voor hun geld kiezen. Dit leidt vaak tot omdraaiing van de machtsverhoudingen. Bekend zijn de zogenaamde ‘ontvoeringen’ door vaders, die in zekere zin ook een ultimum remedium zijn. Hoe gretig er dan naar moeders wordt geluisterd weten we nog van de kwestie Sara en Ammar. Er werd zelfs een minister ingezet om de kinderen naar de moeder te krijgen en de beloofde omgang met de vader werd daarna gewoon (weer) niet nagekomen. (zie PS hieronder)

Kortom het klimaat voor moeders in distress is minder beroerd dan voor vaders, ze worden meestal geloof-d, ge-loof-d en begrepen.
Dat alles wil dus niet zeggen dat ik de kwestie van verstoten moeders maar even terzijde leg. Alle moeders die mij hierover gebeld hebben weten dat ik hierop serieus reageer. Ook hier geldt het adagium van Joke Smit: “Waar steeds opnieuw wordt nagegaan wie zwak zijn en wie sterk”. Voor moeders die hun kinderen niet zien zijn er dingen erger dan voor vaders. Vaders kunnen nog quasi stoer zeggen dat ze ‘loslaten’ wat door velen wordt beschouwd als een daad van vredelievendheid. Maar moeders zonder kinderen daar kun je nietmakkelijk stoer mee wegkomen. Wat we dus vooral goed moeten gaan begrijpen is dat vaders en moeders allebei zielsveel van hun kinderen houden en dat kinderen die onvoorwaardelijke liefde en opvoedingsverantwoordelijkheid nodig hebben.

PS: Het AD had een aantal specifieke opmerkingen van mij, waarover met de betreffende journalist overeenstemming was, geschrapt. Vooral waar de opmerkingen genderspecifiek waren.  De originele geaccordeerde tekst staat hier.. Begrepen dat er gekort moest worden ivm overval in Deurne.  Inmiddels ben ik met het AD overeengekomen om een aanvulling te schrijven die vrijdag 11-4-2014 is geplaatst.Weer met fouten.! Lees: http://joepzander.wordpress.com/2014/04/13/normaal-afdwingbaar/

PS2: Ik lees dit alles 3 jaar later nog eens over en merk mijn eigen worsteling met het punt dat soms beide ouders verstoting programmeren. Uiteindelijk is de finale act van verstoting om het kind bij de andere ouder weg te houden, omgang niet na te komen, gezamenlijk gezag te verbreken. Het is heel moeilijk voor een verstoten ouder om met dat proces om te gaan en de verstotende ouder nog te waarderen als ouder. Het kan wel. Maar als het niet lukt kun je dat nog niet direct tot programmeren bestempelen. Wel wederzijdse verstotingsprogrammering wordt het als beide ouders afwisselend het kind niet naar de andere ouder willen laten gaan. Maar laten we vooral ook niet vergeten dat ouderverstoting een maatschappelijk proces is. Ik worstel nog met de verhouding tussen misdragingen van ouders en het wangedrag van rechters, jeugdzorg en kinderbescherming. Zie ook een verhaal van Karen Woodall.

Hechting

een goede hechting: vrijheid en gebondenheid

Als ik als kind weer eens op mijn kop gevallen was moest ik vaak naar het ziekenhuis om het te laten hechten. Als je als kind een hechtingsstoornis oploopt dan zijn de wonden vaak zo diep dat het moeilijker hechten wordt. Een kind heeft het nodig zich te hechten aan zijn ouders, anders loopt het het risico op een geestelijke tik.

Afgelopen vrijdag was ik op het professionalcongres van de organisatie “met pappa en mamma mee” Het interessantste vond ik een lezing van de Leidse hoogleraar Femmie Juffer over hechtingstheorie.

Hoewel ik aardig wat van hechting af weet is het mooi om alles op een mooie manier nog een keer gepresenteerd te krijgen. Ook de filmpjes waren daarbij een mooie aanvulling. Heikel punt was de voortzetting van de veilige hechting na scheiding. Mevrouw Juffer verkondigde de opvatting dat het hebben van twee huizen voor een kind toch een bedreiging was voor de veilige hechting omdat het zijn vertrouwde omgeving zou moeten missen. Dit is een prominent argument tegen gelijkwaardig ouderschap als de ouders niet bij elkaar (blijven) wonen.

Op mijn vraag om wat meer argumenten t.a.v haar standpunt bleek de hardheid van dit punt mee te vallen. Ik stelde dat als het kind zijn bekende speelgoed en knuffels en vooral dus de betrokken ouder met de daarbij behorende opvoedingsgewoonten en rituelen niet zou hoeven missen, ik me een onbedreigde hechting kon voorstellen. Femmie erkende dit en wilde zelfs nog wel meegaan in mijn vervolgstelling dat het in bepaalde gevallen een voordeel zou kunnen zijn dat in gescheiden gevallen de ouders meer eigenheid mee zouden kunnen geven aan de ontwikkeling van hun opvoedingsrelatie. In termen van hechtingstheorie zou je kunnen zeggen dat het de sensitiviteit kan verhogen. Peter Prinsen, refererend aan de wet, ontlokte haar nog de explicietere uitspraak dat ze voorstander is van gelijkwaardig ouderschap.

Verder valt het op dat Professor Juffer allerlei handelswijzen die bij kinderbescherming en jeugdzorg aan de orde van de dag zijn rangschikt onder de noemer kindermishandeling. En terecht.

Ik wil ook nog wat vertellen over de presentatie van de nieuwste SIRE-campagne (met Ed Spruijt als adviseur). Maar daar ga ik een aparte blog aan besteden.

Visie van Juffer op hechting en rechterlijke beslissingen
Mijn eerdere blog over Bowlby en hechting