‘Vaderschap. Het is te existentieel om met woorden te kunnen beschrijven – of het moest het universele ‘pappa/babba’ zijn dat zich ergens tussen klank en woord begeeft.’
Zo begint mijn artikel in het Tijdschrift voor Kinder en Jeugd Psychotherapie dat een dezer dagen uitkomt. Dat sluit naadloos aan bij de woorden, noten en beelden van Stef Bos (Pappa, ik hou nog steeds van jou) in De wereld draait door van vorige week donderdag.
Gisteren werd ik in een gebedsviering uitgenodigd om een aardbei echt tussen mijn lippen te leggen en te proeven. Zo kun je ook het woord ‘pappa’ echt proeven. Probeer het maar eens langzaam in je mond te nemen.
Ik weet als vader hoe dit woord klinkt uit de mond van mijn kinderen. En er zijn verschillende redenen waarom ik het soms niet hoorde.
Het woord pappa, baba, abba is heel universeel. 75% van de talen kent het woord in deze liefdevolle betekenis, ook in het Engels bestaat het woord naast ‘daddy’. Merkwaardigerwijs kent ons eigen Fries het woord niet. Daar moeten we het doen met ‘Heit’, wat zowel vader als pappa betekent. Ik geloof best dat Friese pappa’s net zo smaken als elders. Maar toch….. Misschien dat er nog een Fries in mijn lezerskring is die het me eens goed uit kan leggen. In de Friese Wikipedia bestaat het woordlemma overigens nog niet………
Ik ken mijn zoon nauwelijks terug. Helemaal verstrakt en angstig.. Waarvoor is hij bang? Voor de moeder van zijn kind! Een oma-buurtgenote spreekt me aan over haar zoon en kleinkind. De moeder laat de vader wel af en toe toe, als hij doet wat ze zegt, of ook weer juist niet. Als het haar uitkomt verwijt ze de vader zelfs dat hij niet genoeg aanwezig is en zegt dan weer over een eerdere weigering dat hij toch kon begrijpen dat zij dat zo niet bedoelde. Eén grote willekeur en vooral veel machtsmisbruik dus. De vader wringt zich gedwongen in een harnas, waarvan de contouren onduidelijk zijn maar die onmiskenbaar naalden aan de binnenkant verbergt. Het doet me denken aan de robotachtige figuur op mijn pappa?-kaart.