Cookies

Röhl, RAF en feminisme

vreedzame terrorist
De Duitse vaderkunstenaar Marco Piono bevecht nog steeds een totalitair systeem maar maakt er een kunst van een vreedzame terrorist te zijn.

flink bijgewerkt in november 2020.

Klaus Rainer Röhl is de vader van twee kinderen. Hun moeder heette Ulrike Meinhof. Meinhof liet haar kinderen in de steek (bracht ze althans in nood niet naar de vader)  toen ze bij de Rote Armee Fraktion ging. Deze RAF ook wel Baader-Meinhof-Gruppe genoemd, voerde in de zeventiger en tachtiger jaren een gewapende strijd tegen de heersende machten en de resten van het fascisme. Haar kinderen hadden een zorgende stiefvader Peter Homann, maar daar werden de kinderen niet aan toevertrouwd. Vriendinnen van Ulrike ontvoerden de kinderen naar een Palestijns kamp. Daar werden ze echter weer weggehaald door Stefan Aust, een vriend van de echte vader van de kinderen, Klaus Rainer Röhl.

Röhl die aanvankelijk ook kommunist was, is inmiddels oud en liberaal, maar vooral erg anti-feministisch. Vooral de Duitse variant van Anja Meulenbelt, Alice Schwarzer, moet het ontgelden. Een dochter uit zijn eerste huwelijk heeft het tegen hem opgenomen en hem  beschuldigd van een soort seksueel misbruik. Röhl ontkent dat en ziet het als een politieke toer om de naam van Meinhof verder te zuiveren.  Een dochter van hem uit zijn relatie met Ulrike is volgens Schwarzer juist weer teveel bezig haar vader te idealiseren.

notitie van Ulrike in het boek van haar dochter Bettina (Die RAF hatt euch lieb)

Waarom kom ik hier nu op. Ja omdat het om een vader gaat. Maar eigenlijk begon mijn speurtocht weer aan de andere kant. Namelijk mijn interesse in een aantal punten die ik met Meinhof (schrik niet; een aantal punten slechts) gemeenschappelijk heb. Meinhof kon goed schrijven, ze was journaliste. Ze had echter op een gegeven moment de indruk dat woorden niet meer hielpen. Ik kan ook wel redelijk schrijven maar ik heb dat gevoel ook af en toe. Daarom maak ik bijvoorbeeld ook kunst om iets duidelijk kunnen maken waar het met woorden niet meer lukt. Geweren als alternatief zie ik, in tegenstelling tot Ulrike, niet zitten. Ulrike eigenlijk ook niet, maar zoals ze eigenlijk zelf voorspelde kwam ze wel in de gewapende strijd terecht.

In de extra’s van een film over de RAF zag ik net de auteur die Ulrike speelde, beweren dat Ulrike beter had kunnen blijven schrijven. Ik wil ook graag blijven schrijven en kunst maken, maar zie al jaren dat de ruimte daarvoor steeds kleiner wordt. De maatschappij wordt benepener als het gaat om kritiek op de macht. Zeker als die macht Justitie heet. En, zeker als je naar Wikipedia kijkt, wordt het moeilijker om over vaderschap te schrijven. Tenzij je dat natuurlijk femivriendelijk doet. En laat ik nou steeds maar meer kritiek hebben op het nu en ooit bestaande feminisme. Vrouwen mogen dat nog wel, Roos Wouters bijvoorbeeld. Maar begin er als man niet over.

Klaus Rainer Röhl schrijft nog steeds wel over feminisme en om dat te staven voeg ik hieronder een paar links toe naar artikelen van en over hem. Auf Deutsch. En dan ook nog de zeer verschillende verhalen van zijn dochters Bettina en Anja.

Alice Schwarzer over Röhl, zijn kinderen en de familiegeschiedenis van Meinhof
Over kinderopvang versus ouders (mmm moeders, Klaus?)
Röhl over Schwarzer


Laatste teksten Ulrike

Het proefschrift van Bakker Schut over het strafproces en de gevangenistijd van oa Ulrike

Lang na het schrijven van dit blog kreeg ik contact met de mededeventerse componist Anna Backerra die de muziek schreef voor een opera over Ulrike.

Dochter Bettina over haar moeder en feminisme

Dochter uit het eerste huwelijk Anja vertelt over haar stiefmoeder. En hier ook

Hier wordt een tekst van Anja geciteerd over seksueel misbruik door haar vader. In tegenstelling tot wat ik eerder schreef op basis van eerdere minder concrete uitlatingen, is deze beschuldiging niet vaag, maar uitgebreid en gedetailleerd. En het lijkt ook genuanceerd.

Het verweer tegen de beschuldigingen van zijn oudste dochter (gered via archive.org eigen cache)

Het schuldige Berlijn

blauw glas in de Gedächtniskirche
Blauw glas in de Gedächtniskirche; foto Joshua

Waren Joden vaak vooral handig in zaken? Een vraag in het Joods museum in Berlijn bij de expositie ” Die ganze Wahrheit…wass Sie schon immer uber Juden wissen wollten”. Oordelen en vooroordelen vielen te beoordelen door muntjes in een gleufje te gooien. Ja, een beetje in de kapitalistische sfeer zaten ze geloof ik wel schoot door me heen. Veel joden zaten en zitten in het bankwezen. Wat ik niet meer goed wist was dat ze van veel andere beroepen waren uitgesloten doordat ze niet tot de gilden mochten toetreden. In Duitsland zijn de gilden nog heel belangrijk. Ik heb dat ongetwijfeld ooit geleerd op school. Maar mijn zoon gelukkig ook. Hij maakte me weer even wakker.

“Kijk zo ongeveer gaat dat eigenlijk ook met vaders. Sinds ergens eind 19de eeuw moesten die de fabrieken in om brood op de plank te brengen voor vrouw en kinderen. Keuze hadden ze eigenlijk niet. En nu worden ze ervan beschuldigd dat ze niet genoeg voor kinderen zorgen, of dat ze dat niet hebben geleerd.”

Zo moet je omgaan met de waarheid, zo moet je omgaan met de lessen uit de geschiedenis. Je moet ze op iets anders durven toepassen. Mijn zoon had daar geen moeite mee. Veel andere mensen wel vrees ik.
Dat vooroordelen over vaders ook in Duitsland hun vernietigende werking hebben konden we weer een keer horen van mijn collega-vaderkunstenaar Marco Piono. We konden logeren in zijn appartementencomplex. Prachtige locatie, prachtige appartementen, zeer aan te bevelen.

marco bij zijn beeld stella maris
marco bij zijn beeld stella maris

Berlijn is goed in het erkennen van de stad’s schulden aan de menselijkheid. Daarvan getuigen de muur-gedenkplekken, Stasi-museum en de vele monumenten ter nagedachtenis aan joden zigeuners en andere vervolgden. Volgens Marco Piono is de cultuur en invloed van het fascisme nog lang niet weg uit Duitsland en vooral niet uit het justitieapparaat. Dat werkt weer door in de wrongsels van het familierecht.

Wat we, realiseer ik me nu, nog gemist hebben is de gedachtenis aan Benno Ohnesorg (ook een monument) en de ingewikkelde verweving met de reactie daarop (Rote armee en dergelijke)

Ooit zal Berlijn ook de medeschuld aan de vaderdiaspora erkennen. En ik hoop dat Marco Piono’s prachtige Stella Maris beeld tegen die tijd een rol mag spelen in een gedenkplek over de vader-diaspora.

Marco Piono: kunst en appartementen
[youtube=http://www.youtube.com/watch?v=PNRr4iliHTE]